Xạ trị ung thư vùng đầu cổ là một quá trình điều trị phức tạp và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt đến việc chăm sóc răng miệng. Xạ trị có thể gây ra nhiều tác động không mong muốn đến răng, nướu và mô mềm trong miệng. Những tác động này có thể bao gồm viêm nhiễm, viêm nướu, sưng, đau và thậm chí là mất răng. Điều này có thể gây ra không chỉ sự khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Biến chứng ở miệng trong xạ trị ung thư đầu cổ
Trong quá trình xạ trị ung thư vùng đầu cổ, có thể xảy ra một số biến chứng ảnh hưởng đến miệng và răng của bệnh nhân. Một số biến chứng thường gặp bao gồm:
- Viêm niêm mạc miệng: Xạ trị có thể gây viêm niêm mạc miệng, làm cho niêm mạc miệng trở nên nhạy cảm và dễ tổn thương.
- Nhiễm trùng: Miệng và răng của bệnh nhân có thể trở nên dễ bị nhiễm trùng do hệ thống miễn dịch yếu và tổn thương niêm mạc miệng.
- Mất vị giác: Xạ trị có thể làm giảm hoặc làm mất vị giác của bệnh nhân, làm cho việc ăn uống trở nên khó khăn.
Liều xạ
Xem thêm : Cách xử trí khi trẻ có dị vật ở đường thở
Liều xạ trị ung thư đầu cổ thường được điều chỉnh theo từng trường hợp cụ thể. Liều xạ có thể được chia thành nhiều phần nhỏ và thực hiện trong một khoảng thời gian kéo dài. Quá trình xạ trị có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.
Biến chứng xạ trị ung thư đầu cổ
Xạ trị ung thư đầu cổ có thể gây ra một số biến chứng, bao gồm:
- Tác dụng phụ trên da: Một số bệnh nhân có thể gặp tình trạng da nhạy cảm hơn, có dấu hiệu khô, rát, đỏ ứng.
- Tác dụng phụ trên vùng đầu cổ: Trong đó các biến chứng hay gặp sau xạ trị vùng đầu cổ thường gặp là xơ cứng vùng cổ, khít hàm hay hạn chế há miệng và khó nuốt, nuốt khó, nuốt vướng, khô miệng.
- Tác dụng phụ khác: Biến chứng khi xạ trị ung thư đường bài xuất có thể gây ra một số biến chứng sớm hoặc muộn tùy vào kích thước của khối u, vị trí và loại bệnh. Các biến chứng muộn bao gồm suy tuyến yên, xerostomia, suy giáp, viêm màng phổi, viêm màng ngoài tim, hẹp thực quản, viêm gan, loét, viêm dạ dày, viêm thận.
Đánh giá chăm sóc răng miệng
Chăm sóc răng miệng là một phần quan trọng trong quá trình xạ trị ung thư vùng đầu cổ. Đánh giá chăm sóc răng miệng bao gồm:
- Kiểm tra răng miệng: Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng răng miệng của bệnh nhân trước và sau quá trình xạ trị để phát hiện và điều trị các vấn đề liên quan.
- Vệ sinh răng miệng: Bệnh nhân nên duy trì vệ sinh răng miệng hàng ngày bằng cách đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày và sử dụng chỉ điểm để làm sạch khoảng không gian giữa răng.
- Chăm sóc răng: Bệnh nhân nên sử dụng bàn chải mềm và kem đánh răng không chứa fluoride để chăm sóc răng miệng nhẹ nhàng và tránh tổn thương niêm mạc miệng.
Biến chứng gây ra do xạ trị
Xạ trị có thể gây ra một số biến chứng khác nhau, bao gồm:
- Nhiễm trùng: Do hệ thống miễn dịch yếu và tổn thương niêm mạc miệng, bệnh nhân có nguy cơ cao bị nhiễm trùng trong quá trình xạ trị.
- Mất vị giác: Xạ trị có thể làm giảm hoặc làm mất vị giác của bệnh nhân, gây khó khăn trong việc ăn uống.
- Mệt mỏi: Xạ trị có thể làm cho bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi và suy nhược.
- Tóc rụng: Xạ trị có thể làm cho tóc của bệnh nhân rụng hoặc thưa đi.
- Tác hại đến da: Xạ trị có thể gây ra kích ứng da, đỏ da, khô da hoặc nổi mẩn.
- Tác hại đến ruột: Xạ trị có thể gây ra tiêu chảy, táo bón hoặc đau bụng.
- Tác hại đến hệ thống miễn dịch: Xạ trị có thể làm giảm chức năng miễn dịch của bệnh nhân, làm cho họ dễ bị nhiễm trùng.
- Tác hại đến cơ quan sinh sản: Xạ trị có thể gây ra vô sinh hoặc làm giảm chức năng sinh sản của bệnh nhân.
- Tác hại đến tim: Xạ trị có thể gây ra tác hại đến tim, bao gồm việc làm giảm chức năng tim hoặc gây ra bệnh tim.
Viêm niêm mạc miệng do xạ trị
Viêm niêm mạc miệng là một biến chứng phổ biến do xạ trị ung thư vùng đầu cổ. Để giảm nguy cơ viêm niêm mạc miệng, các khuyến cáo sau đây có thể được áp dụng:
- Duy trì vệ sinh răng miệng hàng ngày để giữ cho miệng sạch sẽ và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Sử dụng nước muối sinh lý để rửa miệng hàng ngày để làm sạch và làm dịu niêm mạc miệng.
- Tránh ăn những thức ăn cứng, nóng, hoặc cay để tránh tổn thương niêm mạc miệng.
Trong quá trình xạ trị ung thư vùng đầu cổ, chăm sóc răng miệng đúng cách là một phần quan trọng để duy trì sức khỏe răng miệng và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Bằng cách thực hiện các biện pháp chăm sóc răng miệng đúng cách, bệnh nhân có thể giảm thiểu tác động của xạ trị lên răng miệng và tăng khả năng phục hồi sau quá trình điều trị.
Nguồn: https://nilp.vn
Danh mục: Sức Khỏe