Updated at: 02-09-2023 - By: Nguyễn Hữu Trường

Việc chọn van tim nhân tạo là một vấn đề rất quan trọng trong y học. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách chọn van tim nhân tạo phù hợp. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại van tim nhân tạo và cách lựa chọn van phù hợp.

Chọn van tim nhân tạo như thế nào?

1. Các loại van tim nhân tạo

Có nhiều loại van tim nhân tạo khác nhau, bao gồm:

  • Van tim cơ học: Van này được điều khiển bằng cơ khí và được sử dụng phổ biến nhất. Khi cơ thể cần bơm máu, van sẽ mở để cho máu chảy qua và khi cơ thể không cần bơm máu, van sẽ đóng lại để ngăn máu chảy ngược trở lại.
  • Van tim điện tử: Van này được điều khiển bằng điện và được sử dụng khi bệnh nhân không thể sử dụng van cơ học.
  • Van tim màng: Van này được điều khiển bằng màng và được sử dụng khi bệnh nhân không thể sử dụng van cơ học hoặc van điện tử.
  • Van tim cánh: Van này được điều khiển bằng cánh và được sử dụng khi bệnh nhân không thể sử dụng van cơ học hoặc van điện tử hoặc van màng.

2. Lựa chọn van

Lựa chọn van: Không có một loại van tốt nhất cho tất cả các bệnh mà tùy bệnh nhân cụ thể mà chọn loại van phù hợp nhất. Việc lựa chọn bước đầu là van sinh học hay van cơ học, sau đó là trong nhóm sinh học hay cơ học, lựa chọn loại van cụ thể nào.
Khi lựa chọn giữa van cơ học và van sinh học cần đánh giá các yếu tố tuổi của bệnh nhân, tuổi thọ dự kiến, ý muốn của bản thân bệnh nhân, bệnh nhân có được dùng, phải dùng hay không thể dùng được thuốc chống đông nhóm kháng vitamin K, các bệnh phối hợp. Càng ngày, ý kiến của bệnh nhân càng quan trọng để quyết định.

Yếu tố hướng đến lựa chọn van cơ học

  • Bệnh nhân muốn dùng van cơ học và không có chống chỉ định dùng thuốc chống đông kháng vitamin K lâu dài.
  • Bệnh nhân đã có chỉ định dùng thuốc chống đông kháng vitamin K lâu dài. Việc có van cơ học chỉ là một yếu tố tăng nguy cơ biến chứng hình thành huyết khối (ví dụ bệnh nhân đã bị rung nhĩ).
  • Bệnh nhân có yếu tố nguy cơ làm tăng quá trình thoái hóa van sinh học (ở tuối trẻ, cường tuyến cận giáp trạng hoặc suy thận) .
  • Bệnh nhân dưới 65 tuổi và sức khỏe tốt.

Yếu tố hướng đến lựa chọn van sinh học

  • Bệnh nhân muốn dùng van sinh học sau khi được giải thích kỹ về cả hai loại van.
  • Bệnh nhân không thể theo dõi tác dụng của thuốc chống đông tốt (vùng sâu, vùng xa..) hoặc do điều kiện công việc, sở thích không muốn dùng thuốc chống đông (như các cầu thủ bóng đá, vận động viên thể thao..)
  • Bệnh nhân trên 65 tuổi hoặc có bệnh hiểm nghèo.
  • Phụ nữ trẻ và muốn sinh con. Cần phải khuyến cáo thêm van sinh học thoái hóa nhanh hơn ở người trẻ và trong khi có thai.

Lựa chọn loại van và kích cỡ van

Đây là nhiệm vụ của bác sĩ phẫu thuật tim . Bác sĩ cần phải dựa trên những nghiên cứu lâu dài và tin cậy để lựa chọn loại van tốt nhất cho từng bệnh nhân.

  • Với van sinh học, yếu tố hàng đầu để lựa chọn là tuổi thọ của van.
  • Với van cơ học, yếu tố hàng đầu để lựa chọn là tính chất ít tạo thành huyết khối.
  • Bác sĩ cũng sẽ lựa chọn loại van có huyết động tốt nhất để hạn chế hiện tượng mất cân xứng giữa kích thước lỗ van và kích thước bệnh nhân. Hiện tượng này có thể được hiểu như việc thay thế một van nhân tạo có diện tích lỗ van quá nhỏ so với kích thước đủ để bệnh nhân hoạt động bình thường và hay gặp khi thay van động mạch chủ hơn là khi thay van hai lá. Trên siêu âm kiểm tra, sau mổ sẽ phát hiện chênh áp cao hơn mức cho phép qua van nhân tạo, đây có thể coi là hẹp van tương đối. Nhìn chung có một số yếu tố ảnh hưởng đến huyết động và qua đó ảnh hưởng đến hiện tượng mất cân xứng giữa kích thước lỗ van và kích thước bệnh nhân.
  • Cùng nhà sản xuất, các loại van đời mới hơn thì tốt hơn đời cũ.
  • Thông thường van cơ học có huyết động tốt hơn van sinh học.
  • Loại van đặt ở vị trí trên vòng van có huyết động tốt hơn loại đặt ở trong vòng van.
  • Trong các loại van sinh học, loại không có giá đỡ có huyết động tốt hơn loại có giá đỡ (nhưng đánh đổi là thời gian ngừng tim để phẫu thuật lâu hơn và kỹ thuật cũng khó hơn)
  • Yếu tố rất quan trọng khác khi lựa chọn loại van là yếu tố thuận lợi cho kỹ thuật mổ mà phẫu thuật viên thực hiện.

Chọn van tim nhân tạo như thế nào?

Các câu hỏi thường gặp và trả lời

  • Tôi nên chọn loại van nào?: Loại van phù hợp sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Bác sĩ của bạn sẽ giúp bạn chọn loại van phù hợp.
  • Van tim nhân tạo có an toàn không?: Các loại van tim nhân tạo hiện đại rất an toàn và được sử dụng rộng rãi trong y học.
  • Tôi cần phải làm gì để chuẩn bị cho việc cấy van tim nhân tạo?: Bạn cần phải thảo luận với bác sĩ của mình về các bước chuẩn bị cần thiết trước khi cấy van tim nhân tạo.
  • Tôi có thể hoạt động bình thường sau khi cấy van tim nhân tạo không?: Bạn có thể hoạt động bình thường sau khi cấy van tim nhân tạo, tuy nhiên, bạn cần phải tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn.

Kết luận, việc chọn van tim nhân tạo phù hợp là rất quan trọng trong y học. Bạn cần thảo luận với bác sĩ của mình để chọn loại van phù hợp và tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn.

Rate this post